در بسیاری خودروها قسمتی به عنوان اگزوز وجود دارد که وظیفه آن خارج کردن دود به وجود آمده از واکنش‌های شیمیایی است که در قسمت سیلندر اتفاق می‌افتند. اگزوز سه هدف کاربردی دارد که از جمله آن می‌توان به کاهش صدا، کاهش آلودگی محیطی و هم چنین کاهش دمای موتور اشاره کرد و هر خودرویی از سه قسمت میانی، انتهایی و متصل به موتور تشکیل شده است. حال تولید کاتالیست یکی از مهم ترین شاخصه های موجود در صنعت خودرو می باشد.
ما قصد داریم اطلاعات مهمی در مورد کاتالیست خودرو چیست، وظیفه کاتالیست و همچنین خرابی این قطعه در اختیار شما کاربران عزیز قرار دهیم ما را تا پایان این نوشتار همراهی کنید.
کاتالیست خودرو چیست؟
در اگزوز قطعه‌ای فلزی همانند لانه زنبور در قسمت متصل به موتور وجود دارد که به آن کاتالیست می‌گویند و نقش بسیار مهمی در مسائل محیط زیستی و کاهش آلودگی‌ها دارد. به این صورت که این قطعه زنبوری شکل از خروج مواد سمی و خطرناک که توسط سیلندر خودرو طی عملیات مختلف شیمیایی تولید شده است به حد قابل توجهی کاهش می‌دهد و همین امر می‌تواند به کم‌شدن آلودگی محیط زیست کمک شایانی کند.
نشانه هایی از خرابی کاتالیست خودرو
همانند هر قطعه‌ای کاتالیست هم بعد از مدتی طول عمر مفید خود را از دست می‌دهد و صاحب خودرو باید نسبت به تعویض آن اقداماتی انجام دهد. درست مثل روغن که پس از مدتی باید به فکر تصفیه روغن افتاد. کاتالیست بعد از خراب‌شدن نشانه‌هایی دارد که راننده به راحتی می‌تواند آن را تشخیص دهد و دراسرع وقت آن را عوض کند تا به دیگر قسمت‌های خودرو آسیبی وارد نکند. ازجمله این نشانه ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در معاینه فنی مقدار کربن مونوکسید، کربن‌دی‌اکسید و هیچ‌گونه مواد شیمیایی نباید از مقدار مشخص شده بیشتر باشد و در صورت بیشتر بودن این مقدار باید این قسمت عوض شود در غیر این صورت کارت معاینه فنی به آن تعلق نمی‌گیرد.
- در صورت خرابی این قطعه سرعت خودرو به میزان قابل‌توجهی کم می‌شود که می‌توان با مراجعه به تعمیرکار از خرابی آن مطمئن شد.
- کاتالیست برای کارکردن به دمای 900 درجه سانتی‌گراد نیاز دارد درصورتی‌که بعد از گرم‌شدن ماشین دما به این مقدار افزایش پیدا نکرد مشکل از کاتالیست است. بهتر است برای اطمینان از میزان گرم‌شدن از دماسنج‌های پیشرفته‌ای چون اینفرارد استفاده کنید.
- یکی دیگر از علائم خرابی ماشین بوی بدی است که در کابین اتومبیل احساس می‌شود (بویی شبیه بوی تخم‌مرغ گندیده) و درصورتی‌که این بو به مرور زمان بیشتر شد احتمال این که کاتالیست خراب باشد وجود دارد.
- توجه داشته باشید که این عملیات را در زمانی که خودرو برای چندین ساعت کارنکرده است و موتور آن کاملاً سرد هست انجام دهید زیرا دمای کاتالیست در زمان کارکردن بسیار بالا است و امکان سوختگی آن وجود دارد. البته این مورد در ارتباط با روغن و بازیافت روغن هم مربوط است. به دلیل اینکه کیفیت روغن تولید شده باعث افزایش مدت زمان ماندگاری می شود.
- سنگ‌ریزه داشته باشد و هم چنین در هنگام رانندگی لرزش‌هایی را در قسمت موتور آن احساس می‌کنید.
علت خراب شدن کاتالیست خودرو چیست؟
برای آنکه یک خودرو عملکرد صحیح و مناسبی داشته باشد باید تمامی اجزا و قطعات آن سالم باشند و به خوبی کار کنند. کاتالیست یکی از همین قطعات است که بی‌عیب و نقض بودن آن بسیار حائز اهمیت است. خرابی کاتالیست خودرو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
- گرفتگی شبکه کاتالیست خودرو می‌تواند از مهم‌ترین علت‌هایی باشد که کاتالیست با آن مواجه می‌شوند. این اتفاق زمانی به وجود می‌آید که هوای تولید شده در نتیجه فعالیت‌های شیمیایی به‌درستی خارج نشود و همچنین هوای تازه نیز به موتور وارد نمی‌شود و سبب افت شدید و خرابی ماشین شما می‌شود.
- جرقه خودرو به‌درستی کار نکند باعث می‌شود هوای تازه و سوخت هم دیگر ترکیب نشود و سوختن به‌صورت صحیح و کامل انجام نشود همین امر زمینه‌ساز نقص در کاتالیست می‌شود.
- ضربه فیزیکی به صورت مستقیم می‌تواند بر کارایی کاتالیست تأثیر منفی بگذارد این ضربه می‌تواند ناشی از رانندگی با سرعت بالا بر روی سرعت‌گیرها و دست‌اندازها باشد که امکان ضربه کاتالیست را به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
- افزایش دمای کاتالیست نیز می‌تواند در خرابی کاتالیست دخیل باشد.
آیا می دانید تولید روغن چگونه انجام می شود؟ بیشتر با انواع روغن تولید شده آشنا شوید.
ما به شما توصیه می‌کنیم قبل از آن که نسبت به تعویض کاتالیست اقدام کنید حتماً از متخصصانی که در این حوزه فعالیت دارند کمک بگیرد و مطابق با تشخیص آن‌ها این قطعه را تعویض کنید.
قسمت های تشکیل دهنده کاتالیست خودرو چیست؟
کاتالیست خودرو از چند بخش مهم تشکیل شده است از جمله:
- هسته کاتالیست: ساختاری لانه‌زنبوری دارند که از جنس سرامیک مونولیتی است.
- لایه اکسیدی: لایه‌ای است که وظیفه نگهداری ماده کاتالیست را بر عهده دارد که می تواند از جنس اکسید آلومینیوم، دی‌اکسید تیتانیوم و دی‌اکسید سیلیکون و یا از ترکیب سیلیکا آلومین باشد.
- ماده کاتالیست: هر کاتالیستی دارای یک ماده است که از فلز پالادیوم و رادیوم برای آن استفاده می‌شود.
چه زمانی نسبت به تعویض کاتالیست خودرو اقدام کنید؟
همان‌طور که در سطرهای بالا نیز گفتیم کاتالیست نیز هم مانند دیگر قطعه‌های خودرو امکان خرابی آن وجود دارد و دلایل خرابی آن را نیز برای شما کاربران عزیز به‌صورت مختصر بازگو کردیم.
کاتالیست خودرو حداقل بعد از گذشت 80 الی 150 هزار کیلومتر باید آن را عوض کرد زیرا بعد از طی‌کردن همچون مسافتی وظیفه خود را از دست می‌دهد و گازهای پرخطر را به محیط زیست وارد می‌کند حتی در معاینه فنی توسط مأمور مربوطه رد می‌شود.
مورد دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که شاید شما مدت زمان زیادی که از یک خودرو استفاده می‌کنید اما مسافتی که باید را طی نکرده است. طبق نظر متخصصانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند بهتر است کاتالیست یک خودرو که مسافت بالایی را طی نکرده است هر چهار سال یک بار عوض کرد در غیر این صورت عمر مفید این قطعه به پایان می‌رسد و کارایی لازم خود را از دست می‌دهد.
در این میان اهمیت برج تقطیر به طرز باور نکردنی ای بالا است. برج تقطیر که نقش در تصفیه نفت خام و انواع روغن و موادی است که با نقطه جوش های مختلف در یک برج قرار می گیرند، در خودرو ها هم به طور غیر مستقیم تاثیر گذار هستند.
هزینه پرداختی برای تعویض کاتالیست خودرو
به دلیل تنوع بالایی که ماشین‌ها دارند نمی توان برای آن‌ها قیمت یکسانی را عنوان کرد زیرا هر ماشینی کاتالیست مربوط به خود را دارد و قیمت آن‌ها با هم نیز متفاوت است و به دلیل نوسانت اخیر بازار قیمت‌ها به‌صورت مداوم در حال تغییر هستند.
سخن پایانی
هر قطعه در خودرو وظیفه مختص به خود را بر عهده دارد و در درصورتی‌که به‌درستی کارایی خود را انجام ندهد خودرو با مشکل مواجه می‌شود و بر دیگر اجزای آن در درازمدت خسارت‌های جبران‌ناپذیری را وارد می‌کند. کاتالیست که ما در این نوشتار به آن پرداختیم وظیفه دارد گازهای خطرناک که برای محیط زیست و افراد مضر هستند را به گازهایی با خطرات کمتر تبدیل کند. بهتر است در صورت هرگونه خرابی نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
برای عملکرد مناسب کاتالیست خودرو بهتر است از روغن‌های با کیفیتی که توسط شرکت نیرونماد تولید می‌شود استفاده کنید. زیرا این مجموعه تمامی محصولات خود را بر اساس استانداردهای بین المللی و با بالاترین کیفیت ممکن تولید و به بازار عرضه می کند. برای خرید انواع روغن نیرو نماد می توانید به وب سایت این مجموعه مراجعه کنید.
