ملاک دسته بندی نفت خام سبک و سنگین بر اساس دو معیار اصلی چگالی (API Gravity) و ویسکوزیته (غلظت) می باشد که بر روی برش نفتی نیز تاثیر گذار هستند. نفت خام سبک چگالی کمتری داشته، به راحتی جریان پیدا می کند و ارزش اقتصادی آن بیشتر است. در مقابل چگالی نفت خام سنگین بیشتر بوده و غلیظ تر است که در نتیجه باعث می شود ارزش اقتصادی کمتری داشته باشد.
فهرست مطالب
Toggleچگالی (API Gravity)
درجه API، مقیاسی است که برای اندازه گیری چگالی نفت خام استفاده می شود که در روند ساخت برج تقطیر مورد توجه قرار می گیرد. چگالی بالاتر به معنای درصد بالای هیدروکربن های سبک تر است. نفت هایی با درجه API بالاتر از ۳۱.۱ (چگالی کمتر) به عنوان نفت سبک شناخته می شوند. این نفت ها روان تر و با گرانروی کمتر هستند و به راحتی جریان می یابند و در فرآیندهای تصفیه و تبدیل به محصولات مشتق شده از نفت مانند بنزین و گازوئیل، استفاده می شوند.
در مقابل نفت هایی با درجه API کمتر از ۲۲.۳ (چگالی بیشتر) به عنوان نفت سنگین در نظر گرفته می شوند. این نفت ها غلیظ تر و با گرانروی بالاتری هستند و به فرآیندهای پیچیده تری برای تبدیل به محصولات قابل استفاده نیاز دارند.
درجه API معیاری برای سنجش چگالی نفت خام نسبت به آب است:
-
- نفت سبک: درجه API بالاتر از ۳۱.۱ (چگالی کمتر)
- نفت متوسط: درجه API بین ۲۲.۳ تا ۳۱.۱
- نفت سنگین: درجه API کمتر از ۲۲.۳ (چگالی بیشتر)
- نفت بسیار سنگین: درجه API کمتر از ۱۰ (مانند قیر طبیعی)
ویسکوزیته (غلظت)
ویسکوزیته به غلظت نفت اشاره دارد. نفت سبک دارای ویسکوزیته پایین و چگالی کمتری است و راحت تر جریان می یابد. در حالی که نفت خام سنگین دارای ویسکوزیته بالا و چگالی بیشتری بوده که باعث می شود جابجایی و فرآوری آن در انواع برج تقطیر دشوارتر باشد.
جمع بندی
ملاک دسته بندی نفت خام به سبک و سنگین بر اساس چگالی و ویسکوزیته آن تعیین می شود. نفت خام سبک دارای چگالی و غلظت کمتری است و درجه API آن بیشتر از 31.1 می باشد. این نوع نفت گوگرد کمتری دارد و به راحتی پالایش می شود، که در نتیجه منجر به تولید محصولات با کیفیت بالا خواهد شد. در مقابل، نفت خام سنگین دارای چگالی و غلظت بالاتر بوده و درجه API آن کمتر از 22 است و درصد بیشتری گوگرد دارد. این نوع نفت به دلیل نیاز به تکنیک های خاص برای استخراج و تبدیل آن به محصولات قابل استفاده، هزینه های بیشتری برای پالایش به همراه دارد.
نیرونماد بزرگ ترین توسعه دهنده میدان های نفتی و تکنولوژی های مربوط به برج تقطیر در ایران می باشد که دستگاه های خود را تحت به روز ترین تکنولوژی های دنیا برای انواع نفت خام سبک و سنگین عرضه می کند.